در این مقاله مختصر بیایید تفاوت رویکردهای یکپارچه نگر و التقاطی در روان‌درمانی را به زبان ساده توضیح دهیم:
1. رویکرد التقاطی (Eclectic): مثل یک آشپز با دستورهای مختلف
* ایده اصلی: روان‌درمانگر از روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی که از مکتب‌های فکری گوناگون (مثلاً شناختی-رفتاری، روان‌پویشی، انسان‌گرا) آمده‌اند، استفاده می‌کند.
* چگونه کار می‌کند؟ فرض کنید یک آشپز هستید که دستور غذاهای مختلفی را از جاهای مختلف یاد گرفته‌اید. حالا برای پختن یک غذا، از هر دستور، بهترین قسمت‌ها را انتخاب می‌کنید. مثلاً برای سس، از دستور فرانسوی استفاده می‌کنید، برای گوشت، دستور ایتالیایی و برای سبزیجات، دستور آسیایی. به همین شکل، درمانگر با توجه به مشکل خاص مراجع، تکنیک‌هایی را از مکاتب مختلف انتخاب می‌کند.
* مزیت: انعطاف‌پذیری بیشتر، امکان استفاده از تکنیک‌های متنوع برای مشکلات مختلف.
* عیب: خطر نداشتن یک چارچوب منسجم، ممکن است درمان از یکپارچگی لازم برخوردار نباشد.
2. رویکرد یکپارچه نگر (Integrative): مثل یک سرآشپز خلاق
* ایده اصلی: روان‌درمانگر سعی می‌کند مکاتب مختلف روان‌شناسی را با هم ترکیب کند و یک نظریه یا رویکرد جدید و منسجم ایجاد کند.
* چگونه کار می‌کند؟ فرض کنید یک سرآشپز خلاق هستید که تمام دستورهای غذایی دنیا را مطالعه کرده‌اید. حالا بر اساس دانش خود، یک دستور غذای جدید و منحصر به فرد خلق می‌کنید که عناصر مختلف را به صورت یکپارچه در خود دارد. درمانگر در اینجا، مکاتب روان‌شناسی را با هم ترکیب کرده و چارچوب تئوریک منسجم و جدیدی ایجاد می‌کند که بر اساس آن، درمان را پیش می‌برد.
* مزیت: داشتن یک چارچوب نظری منسجم و هدفمند، درمان هدفمندتر و سازمان‌یافته‌تر.
* عیب: نیاز به درک عمیق از مکاتب مختلف و توانایی ترکیب آن‌ها، زمان‌بر و پیچیده‌تر.
به زبان ساده‌تر:
* التقاطی: مثل این است که یک جعبه ابزار داشته باشید و هر وقت به ابزار خاصی نیاز داشتید، از آن استفاده کنید. ابزارها خوب هستند، اما ممکن است ربطی به هم نداشته باشند.
* یکپارچه نگر: مثل این است که همه ابزارها را ذوب کنید و یک ابزار جدید و کارآمد بسازید که همه کارها را به خوبی انجام دهد. ابزار جدید منسجم و هدفمندتر است.
فرض کنید فردی دچار اضطراب و افسردگی است:
[درمانگر التقاطی] ممکن است از تکنیک‌های شناختی-رفتاری (CBT) برای مدیریت افکار منفی و از تکنیک‌های روان‌پویشی برای بررسی ریشه‌های ناخودآگاه افسردگی استفاده کند.
[درمانگر یکپارچه نگر] ممکن است رویکردی را پیش بگیرد که مفاهیم کلیدی روان‌پویشی را با اصول CBT ترکیب کرده و یک مدل درمانی منسجم برای درمان اضطراب و افسردگی خلق کند.
در نهایت اگر بخواهیم به طور خلاصه توضیح دهیم رویکرد التقاطی بر انتخاب و استفاده از تکنیک‌های مختلف استوار است در حالی که رویکرد یکپارچه نگر بر ترکیب و ایجاد یک چارچوب نظری جدید تکیه می کند.